Sağlık turizmi, yurtdışından hastaların ülkemize getirilerek tedavi hizmetlerinin verilmesi hizmetidir. Bunun için öncelikle hastaları bulmak gerekli olduğundan, bu yönde pazarlama girişimlerinde bulunmak da zorunlu etkinliktir. Yurtdışından hasta bulmak, alelade bir iş olmayıp ciddi pazarlama etkinlikleri ile mümkün olduğundan, aslında sorumuzun cevabı ilk paragrafta karşımıza çıkar.
Sağlık turizmi yapabilmek için elbette bir tesis yapılanması ve ruhsatlandırma süreçlerine ihtiyaç duyarız. Fakat bunlar yeterli değildir. Zira on binlerce sağlık kuruluşunun içerisinden hastanın sizi, herhangi bir etken yokken bulmasını beklemek rasyonel olmaz. Özellikle son yıllarda artan rekabet koşullarında bunun kendiliğinden oluşmasını bekleyemeyiz ki, rekabet olmasa dahi hastaya kendinizi göstermezseniz, size ulaşması söz konusu değildir.
Sağlık turizmi sektör olarak, ciddi bir rekabeti barındırır. Sadece ülke içerisindeki sağlık kuruluşları arasında değil, global pazarın genelinde bir rekabet ortamı söz konusudur. Rekabet ise doğal olarak daha etkin ve hacimli pazarlama gereksinimini ortaya çıkarır.
Beklemeyin, harekete geçin
Sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi acenteleri eğer sağlık turizmi yapmak konusunda ciddiyse, bu iradelerini harekete geçerek eyleme dönüştürmelidir. Zira ilerlememiz gereken yol, hiç de kısa ve kolay değildir. Evet, doğru adımlar atıldığında sonuç alma ihtimalimiz ve başarı oranımız artar. Ancak ne kadar erken harekete geçersek, o kadar çok yol kat edeceğimiz de açıktır.
Etkili Sağlık Turizmi Pazarlaması ve Finansal Fayda
Sağlık Turizmi doğru pazarlanması durumunda, katma değeri çok yüksek bir sektördür. Sağlık turizminin pazardır. Ancak sağlık turizminde, hizmetin üretiminden sonra ortaya çıkan en büyük maliyet pazarlamadır. Yabancı ülkelerden hasta getirmek için kullandığınız araçların tükettiği kaynak büyüdükçe, maliyete etkisi artar ve sonuç olarak ekonomik bir etkinlik ortaya çıkmaz. Bu nedende bu sektörde yapılacak harcamaların optimize edilmesi, doğru araçların uygun şekilde kullanılması ve birim harcamaya karşı elde edilecek hasta sayısının en yüksek seviyeye taşınması gerekir.
Sağlık turizmi ekonomisi, toplam trafik ediniminin toplam hasta randevusuna (tedavi satışı) bölümü ile elde edilen rakamla değerlendirilebilir. Toplam trafik veya başvurunun tedavi hizmeti sunumuna bölümü ile elde edilen rakam “1” değerine ne kadar yakınsa, elbette pazarlama faaliyetlerinin başarısı o kadar fazla olacaktır.
Sektörde, bunun tam tersi çok sayıda örnek mevcuttur. Pazarlama araçlarının yanlış kullanılması neticesinde, ciddi maliyetlerin ortaya çıkması ve sonuç olarak zarara uğrayan kuruluşun iflas etmesi örnekleri dahi görülür.
Sağlık turizminde ekonomik çalışmak için, tüm organizasyonun maliyet muhasebesi verilerini doğru analiz ederek, uygun hamleler yapması ve elbette pazarlama faaliyetlerinde dikkatli olması gerekir.
Pazarlama Yapmadan Sağlık Turizmi Yapılamaz
Sağlık turizmi, yabancılara sağlık hizmeti satmak üzerine kurulu bir sektördür. Ülkemizde yaşamayan kimselerin, bizim sağlık kuruluşlarımızı tercih etmesi için ise onlara kendimizi ifade edebiliyor olmamız gerekir.
Eğer bir sağlık hizmetini dünyada yalnızca siz sunmuyorsanız, pazarlama yapmadan hastaların sizi bulmasını bekleyemezsiniz. Hiç kimse, yaşadığı ülkeden başka bir ülkeye gidip sokak sokak gezerek doktor aramaz. Bu bizim ülkemiz için dahi böyle değildir. Ülkemizdeki hastalar da fiziksel araştırma yapmaz. Ülkemizde hastaneler ve hekimlerin bilinirliği, yaptıkları işlemler neticesinde genellikle kulaktan kulağa artar.
Yabancı bir hastanın, Türkiye’deki bir doktoru veya kliniği tanımasının ise kulaktan kulağa olmasını çok beklemeyiz. Nadiren, dünyaca tanınan hekimler için böyle başvurular yapılıyor olsa da bunların sektörel olarak tanımlayamayız.
Sağlık turizmi yapıyor olmak, düzenli ve devamlı hasta trafiği elde etmek demektir ki bu sektörde faaliyet gösteren kliniklerin ve hekimlerin ciddi trafikler vardır. Bu trafiğin oluşması için ise ciddi bir tanıtım süreci zorunludur.
Bir doktor, hiçbir etkinlikte bulunmaz ve hastaların onu bulmasını beklerse; eşyanın tabiatı gereği bu beklenti sonuçsuz kalır. Yabancı hastalara tanıtım yapmanın çok zor ve büyük maliyetlere neden olması durumu ise günümüzde daha farklı bir boyuta evrilmiş durumdadır. Artık gelişen kitle iletişim araçlarını kullanarak, dünyanın herhangi bir yerindeki hastaya kolaylıkla ve makul maliyetler kapsamında erişebiliyoruz.
Sağlık turizminin yaygınlaşmasının da temel etkeni olan bu pazarlama çalışmalarına, dijital pazarlama diyoruz.
Dijital Pazarlama ile Sağlık Turizmi
Dijital pazarlama ile sağlık turizmi, aslında bu sektörün yegane yönüdür. Sağlık turizmi veya sağlık hizmetlerinin yabancı ülke vatandaşlarına tanıtılmasında, fiziksel ve geleneksel yöntemlerin kullanılması oldukça maliyetli ve sonuçları bakımından faydasızdır. Yani sağlık turizmi ekonomisi bakımından yanlıştır. Kaldı ki, geleneksel araçların pek çoğunun yabancı ülkelere yapılacak pazarlamada kullanılması mümkün de değildir. Örneğin; Almanya’da birebir pazarlama yaparak Türkiye’ye hasta getirmek çok rasyonel bir fikir değildir. Bu ülkede yaygın medya araçlarını kullanmak ise maliyetleri bakımından yanlıştır.
Dijital pazarlama ise bize sınırsız bir etki alanı oluşturur. Dünyanın istediğimiz herhangi bir ülkesine hizmetlerimizi, kendimizi ve kuruluşumuzu tanıtabilir ve hatta çevrimiçi satışlar yapabiliriz. Sadece internet araçlarını kullanarak yapacağımız bu etkinliklerin maliyetleri ile sağladıkları ciro kıyaslandığında ise karşımıza oldukça geniş bir makas aralığı çıkar.
Doğru yapılan dijital pazarlama, sağlık turizminde ciddi dönüşümleri beraberinde getirir. Birim harcamaya karşılık elde edilen hasta sayısının artması, nitelikli pazarlama çalışmalarına bağlıdır ki, makul maliyetlerle çok geniş hasta gruplarına ulaşmak ve tercih edilmek, pozitif ekonomik sonuçlar anlamına gelecektir.
Sağlık Turizmi ekonomisi pazarlama ile yakın ilişkilidir demek doğru olmaz. Biz, sağlık turizmi ekonomisi pazarlamaya bağlıdır diyoruz. Yani bu noktada bir istisna yoktur. İkinci bir istisnasız durum ise doğru pazarlama yapmak ve maliyetleri optimize etmek gerekliliğidir. Bunun için de doğru araçları en doğru biçimde kullanmamız zorunludur.
Ekonomik Sağlık Turizmi Pazarlama Araçları Nelerdir?
Ekonomik sağlık turizmi, akıllıca yapılan pazarlama ile mümkün olabilir. Araç ve yöntemleri doğru planlamalı ve kullanmalısınız. Gelişigüzel para harcayarak, sadece reklam yaparak hasta elde etmek mümkün olabilir. Ancak bu uzun vadede ciddi maliyetlerle edinim sonucuna varacağından ekonomik değildir. Tıklama başı maliyetlerin, hastanın bırakacağı karın üzerine çıktığı dijital reklamlar ekonomik olmadığı gibi mantıklı da değildir. Bu durumu, karma araçları etkili biçimde kullanarak en ekonomik hale getirmek mümkündür.
Web Sitenizi Organik Aramalarda Görünür Hale Getirin
Web siteleri, dünyanın her yerinden adresi bilen herkesin erişebildiği iletişim ortamlarıdır. Web sitelerine erişmenin bir diğer yolu ise Google gibi arama motorlarında arama yapmak ve sonuçlardan adreslere tıklamaktır. Ancak eğer yapılan aramada siteniz görüntülenmiyorsa, bu mümkün olmaz. Bir diğer durum, yapılan aramada sitenin çok geri sıralarda çıkmasıdır ki; bu durumda da kullanıcının o sıralara nadiren ilerliyor olması sebebi ile tıklama almanız mümkün olmayabilir.
İnternet sitenizin adresinin, kullanıcılara malum olmayacağı kesin bilgisinden hareketle; arama sonuçlarında üst sıralarda yer almanız gerekir sonucuna ulaşabiliriz.
SEO ismi verilen ve Türkçe uzun adı; Arama Motoru Optimizasyonu olan uygulamalar yardımıyla, internet kullanıcılarının sizi bulmasını sağlayabilirsiniz. SEO maliyetleri, sağladıkları trafik dikkate alındığında dünyanın en ekonomik faaliyeti olarak tanımlanabilir. Düzeni yatırım yapılması durumunda, küçük harcamalarla çok ciddi kazançların elde edilebiliyor olmasından dolayı, en etkili dijital pazarlama aracı olarak da bu uygulamaları gösteririz.
Sosyal Medya Etkileşimi Kurun
Sosyal medyada hedef ülkelerin dilinde hesaplar açarak, canlı ve etkili iletişim zemininde kalabilirsiniz. Bu uygulamalar doğrudan hasta elde etmenizi sağlayabilirken, marka bilinirliğinizi artırma ve müşteri ilişkileri için de faydalıdır. Dijital Pazarlamanın önemli bileşenlerinden birisi de bu sebeple sosyal medya olarak kabul edilir.
Videolar Yayınlayın
Yabancı hastaların, doktorları fiziksel olarak ziyaret ederek karar vermesi zordur. Ülkemizde sağlık hizmeti almak isteyen hastaların karar verme süreçlerinde, doktorların ve hastanelerin yayınlayacağı videolar oldukça etkilidir. Videoların oluşturulmasında katlandığınız maliyet dışında herhangi bir maliyet söz konusu olmayacağı için, bu etkinlik sağlık turizmi ekonomisi bakımından oldukça faydalıdır.
Geri Bildirim Alın ve Karşılık Verin
Hasta elde etmek çeşitli araçları kullanarak belli bir süre mümkün olabilir. Ancak hastalarınızı tedavi öncesi veya sonrası süreçte memnun etmezseniz, bir süre sonra sıfır noktasına ulaşmanız söz konusu olabilir. Pazarlamanın en önemli bileşenlerinden olan müşteri ilişkileri yönetimi, sağlık turizmi pazarlamasını ekonomik tutmak ve daha efektif hale getirmek için zorunludur.
Hastaların soruları hızlı cevaplanmalı, gelen herhangi bir geri bildirim ciddiyetle ele alınarak hastaların gereksinimleri giderilmelidir. Bu sayede, hiçbir bedeli olmayan çevrimiçi hasta tavsiyeleri elde ederken, soruları cevaplanmış hastalar kolayca karar verecektir.
Güncel Kalın
Güncel olmak, özellikle dijital pazarlama için önemlidir. Potansiyel hastalarınız, sizin hakkınızda araştırma yapmadan karar vermez. Güncel paylaşımlarınız yoksa, hem algoritma sizi görünürlük noktasında geri plana iter hem de hastalar güven duymayabilir.
Bu bakımdan, dijital pazarlama etkinliklerini sürekli ve makul maliyetlerle sürdürmeniz önerilir.
Reklamlara Dikkat
Sağlık turizmi ekonomisinin en büyük düşmanı, yanlış pazarlamadır. Arama motorlarında istedikleri sırada yer almayan kimi işletmeler, kitapta yazdığı şekilde pazarlama yaparak organik görünürlük elde etmeye çalışmak yerine, ciddi bütçelerle reklam vererek hasta elde etmek ister. Bu sadece reklam veya ağırlıkla reklam biçiminde olursa, ekonomik olmasından söz edilemez.
Genel olarak, bütüncül pazarlama uzun soluklu ve giriş maliyetleri yüksek çalışmalardır. Ancak uzun vadede sağlayacakları fayda, sadece reklamla kıyaslandığında çok daha ekonomiktir. Tıklama sayısına karşı randevu elde etme oranları kıyaslandığında, reklamların organik pazarlanın onlarca hatta yüzlerce katı maliyetlere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda ekonomik olan yönü tercih etmek rasyonel olacaktır.
Uzmanlarla çalışın
Ekonomi kelimesinin ne anlama geldiğini bilmek önemlidir. Birim maliyetle, en yüksek faydayı sağlamak için çalışan pazarlama ekipleri, sağlık turizmi pazarlaması gereksinimlerinizi efektif şekilde karşılayabilir.
2013 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Ziraat Bankası projelerinde ve ağırlıklı olarak sağlık sektöründe hizmet verdim. Şu anda Collified Reklam Ajansı’nın kurucu ortağı olarak Avrupa’daki pazara yönelik çalışan firmalara veri tabanlı dijital pazarlama hizmeti sunuyorum.