Sağlık hizmetleri, batı ülkelerinde, yani gelişmiş ülkelerde oldukça yüksek maliyetlerle sunulur. Bununla birlikte maliyetlerinin çok yüksek olmasına karşın pek çok gelişmiş ülkede sağlık hizmetleri hacim bakımından yeterli değildir. Ekonomik olarak üst seviyede bulunan bazı ülkelerde ise sağlık hizmetleri hem hacim hem de nitelik bakımından yetersizdir.
Bu ülkelerde yaşayanlar, sağlık sorunlarının giderilmesine yönelik hizmetleri alabilmek için; farklı ülkeleri tercih ederler. Bu şartlar altında oluşan trafiğe ise sağlık turizmi deriz.
Girişte yaptığımız tanımlamadan anlaşılabileceği gibi, sağlık turizminde öne çıkan ülkeler dünyanın en gelişmiş ülkeleri değildir. Zira bu ülkelerde gelir düzeyi çok yüksek olmakla birlikte, sağlık hizmetlerinin maliyetleri de çok yüksektir. Bu duruma sağlık hizmetlerinin yetersizliği de eklenince, ilgili ülke vatandaşlarının tedavileri başka ülkelerde arama durumu daha da keskinleşir.
Sağlık turizminde öne çıkan ülkeler, sadece uygun fiyatlarla hizmet veren ülkeler değildir. Avrupalı ve Amerikalı hastaların, sağlık hizmeti alacakları tesisi seçerken maliyetlerin yanında hizmet kalitesine de dikkat ettiğini unutmamak gerekir. Ayrıca coğrafi konumun da tercih üzerinde etkili olduğu açık bir gerçektir. İlgili ülkenin genel imajı ve sağlık hizmetlerindeki nitelikleri birlikte değerlendirilerek, hasta tarafından bir karar verilir. Bu noktada ülkemiz, çok önemli avantajlara sahiptir.
Sağlık turizminde en çok tercih edilen ülkelerin özellikleri nelerdir?
Sağlık turizmi talebi iki sebepler oluşur.
- Hastaların bulunduğu ülkede, ilgili sağlık hizmetinin olmaması veya çok kısıtlı olması
- Hastaların bulunduğu ülkede, sağlık hizmetlerinin hedef ülkeden daha pahalı olması
Günümüz koşullarında, sağlık turizmi talebini daha çok ikinci grup oluşturur. Gelişmiş ülkelerin vatandaşları, görece daha az gelişmiş ve ucuz, ancak sağlık hizmetleri konusunda yetkin ülkelerden sağlık hizmeti almak isterler.
Sağlık turizmi için en çok tercih edilen ülkelerin ortak özellikleri;
- Ucuz olmaları
- Sağlık hizmetlerini kabul edilebilir standartlarda sunabilmeleri
- Erişim zorluklarının az olması
- Güveni bölgelerde yer almaları
Elbette bu kriterlerin tamamına birden erişim mümkün olmayabilir. Bu durumda, kendileri için en ağır basan faktöre yönelenler ve daha fazlasını isteyenler olmak üzere turist gruplar ayrışır.
Türkiye, bu 4 faktörün tamamını sağlıyor olması sebebiyle en çok tercih edilenlerin başında gelir. Avrupa’da bir ülke olması, Asya ülkelerine göre daha güvenli ve erişilebilir olması ve ekonomik olması; Türkiye’yi diğer ülkelerden keskin biçimde ayırır.
Sağlık turizminde öne çıkan ülkeler
Dünyada en çok tercih edilen sağlık turizmi lokasyonlarının 10 tanesini sondan başa doğru inceleyelim.
10 – Brezilya
Özellikle güney Amerika’da oldukça popüler bir sağlık turizmi lokasyonu olan Brezilya, bu bölgede plastik cerrahinin merkez üssü olarak kabul edilir. Dünyanın her yerinden değilse de Brezilya’ya Güney Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri’nden önemli sayıda hasta tedavi için giderler.
Brezilya’daki sağlık hizmetleri maliyetleri bakımından uygun seviyededir. Ancak sağlık hizmetlerinin kalitesi noktasında ileri bir düzey affedilemez. Ayrıca ülkenin lokasyonu da tercihini zorlaştıran unsurlardan bir tanesidir.
9 – Meksika
Amerika Birleşik Devletleri’nin yanı başında, birleşik devletlere göre gelir düzeyi oldukça düşük bir ülke olan Meksika, bazı sağlık hizmetlerinde ilgi çeken ülkelerden bir tanesidir. Özellikle Amerikalı hastaların, kritik olmayan tedavileri almak için Meksika’yı tercih ettiğini biliyoruz. Birleşik devletler ‘de çok pahalı olan ve ulaşılması zor olan tedavilere, Meksika’da kolaylıkla ulaşılabiliyor. Tabii Meksika’daki sağlık hizmetlerinin kalitesi ile ABD’deki sağlık hizmetlerinin kalitesi kıyaslanamaz. Fakat maliyetler dikkate alındığında yakın coğrafyanın burayı tercih etmesi son derece olağandır.
8 – Küba
Küba kendi vatandaşlarına sağlık hizmetlerini ücretsiz olarak sunar. Bununla birlikte dünyanın pek çok yerinde kullanılmayan yöntemlerle bazı hastalıkların tedavisine yönelik girişimler bu ülkede yabancı hastalara da sunulur. Özellikle kanser tedavilerindeki iddialı yaklaşımları, bu ülkeyi yabancı hastaları sağlık hizmeti veren ülkeler listesi içerisine sokar. Ancak küba’nın sağlık hizmetleri kapasitesi yoğun biçimde sağlık turizmi yapmak için uygun değildir. Coğrafi konumu da dikkate alındığında, bu ülkenin ciddi bir trafiği elde etmesi mümkün görünmemektedir.
7 – Tayvan
Tayvan yüksek teknolojinin anavatanı olarak bilinir. Dünyanın mikroçip üretimindeki en yetkin ülkesinin bir diğer özelliği sağlık hizmetlerinde de oldukça yetkin olmasıdır. Tayvan fiyatları bakımından uygun olmasa da standartları bakımından çok yüksek seviyedeki sağlık hizmetlerini yabancı hastalara sunar.
Ancak Tayvan’ın erişimi zor bir ülke olması ve fiyatları nedeniyle sağlık turizminde sınırlı bir etki alanına sahip olduğunu söyleyebiliriz.
6 – Çekya (Çek Cumhuriyeti)
Çekya bir Avrupa ülkesi olması bakımından, coğrafi konumu itibariyle Avrupalı hastalar tarafından sıkç
a tercih edilen bir ülkedir. Fiyatları da son derece uygun olan tedavileri, makul kalite standartlarında sunar. Ancak Çek Cumhuriyeti sağlık hizmetleri, sınırlı kapasiteye sahiptir. Ülkedeki sağlık hizmetlerinin kalitesi de çok yüksek değildir. Bu özellikleri nedeniyle listenin daha üst sırasındaki ülkelerden bir miktar geride kalır.
5 – Türkiye
Türkiye özellikle son 10 yılda, dünyanın dikkatini çeken en önemli sağlık turizmi merkezlerinden bir tanesidir. Avrupa Birliği aday ülkesi olması sebebiyle, Türkiye’deki sağlık hizmetleri Avrupa Birliği standartlarındadır. Bununla birlikte Avrupa Birliği’nin çok altında fiyatlarla sağlık hizmeti sunabiliyor olması Türkiye’yi pek çok ülkenin önüne geçirir.
Türkiye’nin diğer dünya ülkelerinin tamamından farklı olan ve çok büyük avantajı olarak tanımlanan özelliği ise konumudur. Avrupa ve Asya’nın kesişim noktasında, Avrupa Asya ve Afrika’dan neredeyse eşit zamanda erişilebilen bir ülke olması, erişim kolaylığı bakımından sağlık turizminde büyük bir avantajdır.
Avrupalı hastalar başta olmak üzere, Türkiye’yi dünyanın her yerinden hasta tedavi almak için tercih eder. Listede yer alan pek çok ülkeden daha gelişmiş ve daha güvenli bir ülke olması sebebiyle Türkiye yaygın olarak tercih edilen ülkelerin başındadır. Listede en tepede olmayışının başlıca sebebi, diğer sağlık turizmi ülkeleri kadar yaygın tanıtımının yapılmamış ve yavaş yavaş yapılıyor olmasıdır. Gelecek projeksiyonuna bakıldığında Türkiye’nin dünyanın ilk üçünde yer alacağı tahmin edilmektedir.
4 – Hindistan
Hindistan dünyanın gelir düzeyi en düşük ülkelerinden bir tanesi olmasının yanı sıra nüfusu en yüksek ülkesidir. Coğrafi olarak da oldukça geniş bir alana yayılıyor olması nedeniyle ülkede çok sayıda sağlık tesisi bulunur. Medikal turizmin yanında, alternatif tıbbın da yaygın şekilde uygulanıyor olması bu ülkeyi sağlık turizminin anavatanı gibi gösterir. Ancak aslında gerçek böyle değildir. Hindistan medikal turizmde çok düşük fiyatları nedeniyle tercih edilirken, alternatif tıbbi tedavilerde diğer sağlık turizmi ülkeleri ile rekabet durumunda dahi değildir. Bu ülkede alternatif tıp, Çin ile birlikte liste başı konumdadır.
Avrupalı hastalar için Hindistan bir cazibe merkezi değildir. Ülkedeki sağlık hizmetleri çok ucuz olsa da nitelikleri düşüktür. Ayrıca ulaşılması da kolay olmayan bir ülke olması nedeniyle, çok ucuz tedavi almak isteyen kimseler dışında fazla tercih edilmez. Ancak kapasitesi dikkate alındığında yoğun bir trafiği karşıladığı için listenin dördüncü sırasında yer alır.
3 – Tayland
Tayland Hindistan’a benzer özelliklere sahip bir ülkedir. Ancak Tayland’ın alternatif tıbbın yanında modern medikal tıp alanında da yaygın bir hizmet durumu söz konusudur. Makul fiyatlarının yanında kabul edilebilir kalite standartları, bu ülkeyi listenin üçüncü sırasına konumlandırır.
2 – Singapur
Singapur dünyanın refah seviyesi en yüksek ülkelerinden bir tanesidir. Bununla birlikte bu ülkede sağlık hizmetlerinin kalitesi de oldukça yüksektir. Belli nitelikte sağlık hizmeti almak isteyen ve ortalamanın üzerinde ücrete katlanabilen hastaların bu ülkeyi tercih etme durumu yaygındır.
1 – Malezya
Güney Asya’nın en büyük ülkelerinden bir tanesi olan Malezya, Asya kıtasının pek çok yerinde var olmayan nitelikte sağlık hizmetini sunabilme kapasitesine sahip ülkelerdendir. Ayrıca Müslüman bir ülke olması sebebiyle, İslam coğrafyasından ciddi sayıda hastanın bu ülkeyi tercih etmesi söz konusudur. Sağlık turizmi alanında dünyada harekete geçen ilk ülkelerden bir tanesi olması sebebiyle, bu ülke listenin en başında yer alıyor. Her ne kadar coğrafi konumu ve sağlık hizmetlerinin nitelikleri örneğin Türkiye ile kıyaslanamayacak durumda olsa da ülkenin sağlık turizmi pazarlaması yolunda ciddi adımlar atmış olması, toplam hacim ve kapasite kullanımında dünyanın ilk sırasına yerleşmesini sağlamış durumdadır.
2013 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Ziraat Bankası projelerinde ve ağırlıklı olarak sağlık sektöründe hizmet verdim. Şu anda Collified Reklam Ajansı’nın kurucu ortağı olarak Avrupa’daki pazara yönelik çalışan firmalara veri tabanlı dijital pazarlama hizmeti sunuyorum.
