Sağlık turizmi, geçmişte yalnızca gelişmiş batı ülkeleri için bir çalışma alanı iken, bugün az gelişmiş Güney Asya ülkelerinde dahi önemli sektörlerden birisidir. Bunun başlıca nedeni elbette, hizmetlerin pazarlamasının daha kolay yapılır hale gelmesidir. İnternet teknolojilerinin gelişmesi ve iletişim yaygınlaşması, Türkiye’nin üst sıralarda yer aldığı yeni ülkelerin gündeme gelmesini sağlamıştır. Türkiye, sağlık turizmi etkinliklerinin hacimsel sıralamasında, kimi kaynaklarda 3, kimi kaynaklarda 5.sırada gösterilir. Elbette bu, tamamen kantitatif yani sayı odaklı bir ölçümdür. Türkiye’nin gerisinde yer aldığı ülkelerden, kalite bakımından pek çok artısı vardır ve zaten fiyatlar da bu ülkelerden daha yukarıda yer alır.
Dünya Sağlık Turizmi Sıralaması
Sağlık turizmi faaliyetlerini nitelik ve niceliği denk bir şekilde oranlayıp yayınlayan bir kaynak yoktur. Ancak sayısal bakımdan bir liste yapabilmek mümkündür. Ancak liste bu noktada da ciddi şekilde değişir. Zira sağlık turizmi harcamaları bakımından bakıldığında farklı, toplam hasta sayısı bakımından farklı listeler ortaya çıkar.
Kanada ve İngiltere, sağlık turizmi harcamalarında en yüksek rakamların elde edildiği ülkelerdir. Ancak burada hasta başına maliyet çok yüksek olduğundan, örneğin; Malezya veya Türkiye’ye nazaran çok daha az hastaya erişilmiş olur. Yani Türkiye’de İngiltere fiyatından hasta bakılmış olsaydı, İngiltere’nin 20 katından fazla gelir elde edilebilmesi mümkün olabilirdi.
Zaten Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülkeleri, toplam hasta hacminde ciddi sayı farkıyla öne çıkaran özellik de budur. Türkiye, Malezya, Meksika ve Hindistan gibi ülkeler, kur farkları nedeniyle, batı ülkelerinden çok daha düşük fiyatlarla sağlık hizmeti sunarlar. Ulaşım, konaklama ve tedavi maliyetleri toplamında, Türkiye’de tedavi almak, yine İngiltere’de almanın yarısından daha ekonomik olabilir. Bu nedenle, biz iki ayrı liste yapacağız.
Toplam Gelire Göre Dünya Sağlık Turizmi Sıralaması
Toplam gelire göre sıralama yaptığımızda, doğal olarak batı ülkeleri öne çıkacaktır.
10 – Kanada
9 – İngiltere
8 – ABD
7 – Japonya
6 – Tayvan
5 – Çek Cumhuriyeti
4 – Türkiye
3 – Hindistan
2 – Singapur
1 – Malezya
Toplam Hasta Hacmine Göre Dünya Sağlık Turizmi Sıralaması
Toplam hasta hacmi endeksinde ise yukarıdaki gelişmiş ülkelerin ilk 10’a girebilmeleri söz konusu değildir. Bu liste şu şekilde oluşur.
10 – Tayvan
9 – Tayland
8 – Meksika
7 – Kosta Rika
6 – Çek Cumhuriyeti
5 – Brezilya
4 – Türkiye
3 – Singapur
2 – Malezya
1 – Hindistan
Listeye girmeye aday olup sınırda bulunan ülkeler ise; Panama, Macaristan ve Küba’dır.
Sağlık Hizmetlerinin Niteliklerine Göre Dünya Sağlık Turizmi Sıralaması
Dağlık hizmetlerinin nitelikleri olarak belirttiğimiz koşullar;
- Sağlık teknolojileri
- Hekim bilgi ve deneyimi
- Hasta konforu
- Destek Hizmetleri
Gibi detayların bir araya getirildiği değerlendirme kriteridir. Ancak bu kriterin uluslararası otorite biçiminde onaylandığı bir kurum veya kuruluş söz konusu değildir. Bu veriler, açık kaynak verilerinden ve hasta geri bildirimlerinden elde edilir.
Business Insider’a göre, dünyanın en gelişmiş sağlık hizmetleri ilk 5 listesi şu şekildedir.
5 – Norveç
4 – Hollanda
3 – Danimarka
2 – Japonya
1 – Güney Kore
Bu liste, sağlık teknolojileri ve tesislerin yeterlilikleri baz alınarak yapılmış listedir. Kriterler içerisine, sağlık hizmetlerini veren hekimlerin be diğer sağlık personelinin nitelik ve deneyimleri dahil edildiğinde ilk 10 şu şekilde ortaya çıkacaktır.
10 – Türkiye
9 – Portekiz
8 – ABD
7 – Tayvan
6 – Norveç
5 – Almanya
4 – Hollanda
3 – Güney Kore
2 – Singapur
1 – Kanada
Sağlık Hizmetlerinin Fiyatına Göre Dünya Sağlık Turizmi Sıralaması
Sağlık hizmetlerinin fiyatları listesi, elbette nitelikleri listesinden oldukça farklıdır. Bu listede büyük avantaj, doğal olarak Güney Asya ülkelerine aittir. Listenin en ucuz sağlık turizmi hizmetleri sunan ilk 10’ui hasta hacmi indeksindeki ülkeleri ele aldığımızda, şu şekilde oluşuyor.
10 – Singapur
9 – Tayvan
8 – Kosta Rika
7 – Meksika
6 – Çek Cumhuriyeti
5 – Tayland
4 – Brezilya
3 – Türkiye
2 – Malezya
1 – Hindistan
Türkiye’nin Sağlık Turizminde Dünyadaki Yeri
Sıralamalardan da anlayabileceğimiz gibi; Türkiye, hemen her listede yer almakta ve ortalama ile ortalamanın üzerinde bir konuma yerleşmektedir. Yer almadığı tek liste olan ileri teknoloji listesi ise zaten özel bir liste olup, bu listede ABD dahi yer almaz. Yani bu liste için aslında halkın ilgilendiği bir liste demek doğru olmaz. Teknoloji geliştirici ülkelerin, bu listede başı çekmesi son derece olağandır.
Genel ortalamada ise Türkiye, pek çok kaynakta ilk 5’te gösterilir. Uygun fiyatları ve sağlık hizmetlerinin niteliklerinin yanı sıra, ülkenin özellikle Avrupa’da yer alması ve güvenli bir alan olması, yabancı hastaların bu ülkeyi tercih etmesini sağlar.
Türkiye’nin jeopolitik anlamda en yakın rakipleri, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan’dır. Ancak bu iki ülkenin konum bakımından sahip oldukları artılar, sağlık hizmeti nitelikleri ve fiyatlarda Türkiye’nin gerisine düşer. Sonuç olarak Almanya’dan Türkiye’ye veya Çekya’ya gitmek, çok da farklı süreleri kapsamadığından, hastalar genellikle daha ileri sağlık hizmetlerini daha ucuza almak için Türkiye’yi tercih eder.
Asya Ülkeleri ve Türkiye Kıyaslaması
Asya ülkelerinde sağlık turizmi, bir başka deyişle Asya ülkelerindeki sağlık hizmetleri ile Türkiye’deki sağlık hizmetlerinin kıyaslanabileceği tek nokta ise fiyattır. Malezya ve Hindistan, Türkiye’ye göre daha ucuz fiyatlarla hizmet verir. Ancak bu ülkelerdeki, sağlık hizmetlerinin standartları ve diğer koşullar, Türkiye ile kıyaslanamaz.
Konum itibariyle Türkiye, her iki örnek ülkeden çok daha kolay ulaşılabilen bir noktada yer alır. Ayrıca AB aday ülkesi olması sebebiyle, pek çok standart, Avrupa Birliği seviyesindedir. Avrupa’daki en uzak ülkeden dahi 3 saatlik bir uçuşla erişilebilen ülkede, Avrupalı hastalar, kendi ülkelerine denk standartlarda tüm hizmetlere erişebilir.
Türkiye, Asya ülkelerinden küçük bir miktar pahalı olsa da sahip olduğu diğer avantajlar onu listede daha avantajlı hale getirir. Ancak elbette düşük ücret daha ciddi bir trafik sağlıyor olduğundan, hali hazırda örnekteki ülkeleri, daha popüler destinasyonlar olarak kabul görür.
Genel Ortalamada Türkiye’nin Yeri
10 – Tayvan
9 – Tayland
8 – Meksika
7 – Kosta Rika
6 – Çek Cumhuriyeti
5 – Türkiye
4 – Brezilya
3 – Singapur
2 – Malezya
1 – Hindistan
Türkiye’nin listedeki yerinin, sektöre yapılan yatırımlar ve tanıtım faaliyetlerinin artması ile daha ilk 3 içerisinde olması bekleniyor. Sektörün sunduğu hizmetlerin, hedef ülkelerde bilinir hale gelmesi ile tüm branşlarda önemli bir talep artışı olacağı tahmin ediliyor.
Kaynak: https://dergipark.org.tr/tr/pub/uiibd/issue/27470/275319
2013 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Ziraat Bankası projelerinde ve ağırlıklı olarak sağlık sektöründe hizmet verdim. Şu anda Collified Reklam Ajansı’nın kurucu ortağı olarak Avrupa’daki pazara yönelik çalışan firmalara veri tabanlı dijital pazarlama hizmeti sunuyorum.
