Sağlık turizmi ülkemizde son yıllarda yükselen sektörlerin başında gelip, mevcut hacmi ve potansiyeli itibariyle oldukça ciddi gelirler elde edilebilecek bir çalışma alanıdır. Sağlık turizmi şirketi kurmak, bu yönden bakıldığında son derece mantıklı bir girişim olacaktır. Ancak sağlık turizmi yapabilmek için, yalnızca sermayeye sahip olmak ve girişimde bulunmak yeterli değildir. Zira doğrudan sağlık hizmeti verenler için bu alanda faaliyet göstermek mümkün olabilir ancak bunun pazarlamasını yapabilmek oldukça zordur. Sağlık turizmi acentesi kurarak bu sektörde faaliyet göstermek isteyen sermaye sahipleri için ise hem sağlık sektörünü biliyor olmak hem de sağlık turizmi pazarlaması alanında bilgi ve deneyim sahibi olmak gerekir.
Yani sağlık turizmi şirketi kurmak herkes için koşulsuz ve eşit oranda mantıklıdır demek doğru olmaz. Sağlık turizmi şirketi kurmanın, bu alanda kaynaklara sahip olmak ve mümkünse deneyim sahibi olmakla doğrudan ilişkili bir mantıksal çizgisi vardır.
Sağlık turizmi şirketleri karlı mıdır?
Sağlık turizmi şirketlerinin karlı olup olmama durumu, kabiliyetleriyle doğru orantılıdır. Açıkça ifade etmek gerekirse sağlık turizmi şirketi kurabilmek için ciddi yatırımların yapılması gerekir. Hastaneler, klinikler ve doktor muayenehaneleri için sağlık turizmi ruhsatı almak noktasında belli kurallar bulunur. Bu kuruluşlar kurallara uygun şekilde ruhsatlarını aldıktan sonra, kendi imkanları ile doğrudan hasta temini yoluna gidebilirler. Fakat sağlık kuruluşlarının kendi bünyelerinde kuracakları sağlık turizmi pazarlama birimleri, yönetimsel faaliyetleri bakımından bu işletmelere ciddi bir yük haline gelebilir. Bununla birlikte kuracakları ekiplerin dijital pazarlama ve özellikle sağlık turizmi uluslararası pazarlama yöntemleri noktasında bilgi ve deneyim sahibi olması gerekir.
Eğer yeterli deneyim ve donanıma sahip bir ekip kuramaz ve ciddi maliyetleri düzenli olarak karşılamak durumunda kalırsanız, sağlık turizmi şirketiniz veya sağlık turizmi biriminiz karlı olmayacaktır.
Aynı şekilde sağlık turizmi acenteleri için de benzeri koşullardan söz ederiz. Sağlık turizm acenteleri çok iyi pazarlama yapmak durumundadır. Bunu yapabilmek için ise özellikle dijital pazarlama alanında ileri seviyede yetkinlik sahibi olmalı veya yetkinlik sahibi dijital pazarlama ajansları ile çalışmalıdırlar. Sağlık turizmi pazarlama ajansları, özellikle bu alanda yetkin personelleri bünyesinde bulundurur ve bu alanda süregelen faaliyetleri nedeniyle beklenen çok iyi pazarlama seviyesine ulaşabilirler. Sağlık kuruluşlarında olduğu gibi sağlık turizmi acentelerinde de şirket içinde bir birim kurmak oldukça zor olabilir. Bu nedenle genellikle acenteler sağlık pazarlaması ajanslarını tercih ederler.
Sağlık turizmi şirketi nasıl kurulur?
Sağlık turizmi şirketi tanımını yaparken aslında sağlık turizmi acentelerinden bahsederiz. Bu acenteler öncelikle birer turizm acentesi olmak durumundadır. Sağlık turizmi acenteleri öncelikle TÜRSAB tarafından belirlenen koşullara uygun ve bu nitelikleri taşıyan bir turizm acentesi olarak kurulurlar. Bunun için, şirket olmak ön koşuldur. Ülkemizde şirket kuruluşları ticaret sicil odaları ve Maliye Bakanlığı nezdinde gerçekleşir.
Sağlık turizmi şirketi kurmak isteyenler öncelikle şirket ana sözleşmelerini hazırlayarak ticaret siciline başvururlar. Yapılan başvuruda şirket ortaklarının kimlik bilgileri ve istenen diğer belgeler ticaret odasına sunulur. Bu noktada şirket ana sözleşmesi hazırlanırken, şirketin sağlık turizmi yapacağı faaliyet konuları içerisinde mutlaka eklenmelidir. Bununla birlikte sağlık turizmi acentesi olabilmek için gerekli koşullarında şirket kurulurken sağlanmış olması gerekir.
Şirket tescili Ticaret Odası tarafından yapıldıktan sonra, şirketin gereklilikleri fiziksel ve usulen hazırladıktan sonra TÜRSAB’a başvurması gerekir. Turizm acenteleri bu kuruluşun onayı ile tescil edilir.
Son aşamada, Sağlık Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı’nın ortaklaşa geliştirdikleri yönetmeliğe uygun bir sağlık turizmi şirketi altyapısı kurulur. Yönetmelik eklerinde açıkça belirtilen tüm koşullar yerine getirildikten sonra, gerekli denetimiler ilgili kurumlar tarafın yapılır ve tüm acentesine sağlık turizmi ruhsatı verilir.
Sağlık turizmi şirketi kurmanın maliyeti ne kadardır?
Sağlık turizmi şirketi kurmanın maliyeti, devamlı değişen bir harcama kalemi olarak tanımlanabilir. Enflasyon ve yönetmelik derideki değişiklikler yapılması gereken yatırımın miktarını değiştirir. Yani her dönem için geçerli sabit bir maliyetten söz etmek mümkün değildir.
Ancak bir sağlık turizmi acentesi kurmanın hem yatırım maliyeti hem işletme sermayesi gerekliliği noktasında ciddi seviyelere ulaştığını söylemek mümkündür. Zira sağlık turizmi acenteleri, hem ciddi miktarda personel çalıştırır hem de Yurt dışından getirecekleri hastaların gereksinimlerini karşılamak için makine ve teçhizat kullanmak zorundadır. Burada makine ve teçhizattan kastımız, transfer araçları ve konaklama gereksiniminin karşılanması için gerekli ortamlardır.
Elbette sağlık turizmi şirketleri, transfer ve konaklama gereksinimlerini çözüm ortakları ile birlikte karşılayabilir. Ancak yaygın teamül konaklama dahil olmak üzere tüm gereksinimleri şirketin kendisinin karşılaması yönündedir. Bu şekilde kârlılık daha yüksek olabilir.
Şirket hastaların gereksinimlerini karşılayabilmek için ilk yatırımı yapmak durumundadır. Kaldı ki sağlık turizmi acenteleri hedef ülkelerinin ana dilini yeterli seviyede konuşan ve 24 saat hizmet veren personellerin bulunduğu çağrı merkezleri kurmak zorundadır. Bu İşletme fonksiyonu dahi çok ciddi bir maliyet anlamına gelir.
Tüm bunların yanında sağlık turizmi şirketleri, ilk yatırım maliyeti olarak değilse de devam eden süreçte pazarlama yatırımı yapmak zorundadır. Öngörülen ve yeterli kabul edilen pazarlama maliyeti, cironun %10 ile%20’si arasında değişen rakamlar olabilir. Daha düşük seviyedeki pazarlama yatırımları, işletmenin devam eden faaliyetlerini finanse etmek için gerekli gelirin sağlanmasını zorlaştırabilir.
Sağlık turizmi şirketleri neden dijital pazarlama yapmak zorundadır?
Sağlık turizmi yabancı hastalara sunulan tedavi hizmetlerini ve hastaların ülkemizde geçireceği zamanda onların gereksinimlerini karşılamayı ifade eder. Yani söz konusu kitle ülkemizdeki hastalardan çok, yurt dışındaki hastalardır. Dolayısıyla yapılacak pazarlama uluslararası pazarlama olacaktır.
Yurtdışı hedeflere yapılan pazarlama yöntemlerinin günümüzdeki en etkili türü, dijital uluslararası pazarlardır. Yani internet kaynaklarını kullanarak, uzak noktadaki hedeflere erişebilmek elimizdeki en etkili pazarlama yöntemidir.
Geçmişte kullanılan fiziksel pazarlama tekniklerinin, çok yüksek maliyetlere sebep olması nedeniyle ülkemizin geçmişteki yeterli tıbbi birikimi yurt dışına yeterince tanıtılamamıştır. Bugün ise kolaylıkla dünyanın her yerine dijital medya ile erişebilmek mümkündür.
Sağlık turizmi acenteleri, bu yöntemleri etkili biçimde kullanabilmek zorundadır. Aksi halde ellerinde fiziksel olarak hedef kitlelerine erişmeye çalışmak veya hedef kitlelerin bulunduğu ülkede faaliyet gösteren yerel sağlık turizmi acenteleri ile ortaklık kurmak durumunda kalırlar.
Her iki durumda da çok ciddi maliyetler söz konusudur. Ayrıca bu tip çalışmalarda, kalıcı bir pazar hakimiyeti elde edilmez ve bu pazardaki anlık veya belli bir periyodu kapsayan çalışmalar dışında, ilgili hedeften edinim sağlanamaz.
Oysa etkili dijital pazarlama ile hedef kitlede kalıcı bir pazar hakimiyeti elde etmek mümkündür zira kurulan ağ, etkinlik sona erdikten sonra ortadan kalkmaz. Ancak elbette belli düzeyde etkinliğin devam etmesi ve rakiplerle olan yarışta geride kalmamak gerekir.
İşte bu noktada düzenli olarak sağlık turizmi pazarlaması yapmak, mümkünse hedef genişletmek ve dijital pazarlama ilkelerini en iyi şekilde uygulamak gerekir.
Sağlık turizmi şirketi kurmak, gerekli koşulları yerine getirmenin yanı sıra alanda deneyimini sağlık turizmi pazarlamacıları ile çalışarak son derece mantıklıdır. Ayrıca sağlık turizmi ülke ekonomimiz içinde önemli bir faaliyet kolu olduğundan devlet tarafından desteklenir.
2013 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Ziraat Bankası projelerinde ve ağırlıklı olarak sağlık sektöründe hizmet verdim. Şu anda Collified Reklam Ajansı’nın kurucu ortağı olarak Avrupa’daki pazara yönelik çalışan firmalara veri tabanlı dijital pazarlama hizmeti sunuyorum.