Web sitesinden hemen çıkma oranı, Google sıralamalarına etki eder mi sorusu, sıkça sorulur. Esasında bu sorunun sorulmasının sebebi Google’ın, bu parametreyi web yöneticisi araçlarında sunmuş olmasıdır. Kendi yaptığı açıklamalarda da hemen çıkma oranının sitenin fayda oranı ile ilgili bir sinyal olduğunu kabul eder ve fakat devamlı reddeder. Yani aslında Google genel olarak hemen çıkma oranını bir sıralama faktörü saymış gibi görünüyor ve saymadığını açıklıyor.
Google temsilcilerinden John Mueller, Reddit üzerinde bir forumda sorulan ve içerisinde Bounce Rate ifadesi geçen soruya;
“Google bunu SEO için kullanmaz, göz ardı edebilirsiniz.”
Demiş. Ancak aslında ilgili sayfada Mueller, spesifik bir durumla ilgili yorum yapmıştır. Kullanıcı, kendi sitesi içerisindeki bir alt alan adına yönlendirilen sayfasının, hemen çıkma oranı olarak sayılıp sayılmadığını sormuş, Mueller ise buna; bir etken değildir, demiş. Yani aslında birbirinden farklı durumlar birbirine karıştırılıyor. Yoksa karıştırılmıyor mu? Acaba hemen çıkma oranı bir SEO faktörü değil mi?
Google ne diyor?
Bildiğiniz gibi Google, neredeyse hiçbir kritik seo bildirisini açık olarak beyan etmiyor. Zira beyan edilen veriler manipüle edilebiliyor ve Google bunu istemiyor. Hemen çıkma oranıyla ilgili durum da yaklaşık olarak bu şekilde. Çok net ifadeler kullanılmadan yapılan kırıntı açıklamalar ve yönetici araçlarında sunulan buna yönelik geliştirme ipuçları aslında bunun önemine dikkat çekiyor. Ancak, “hemen çıkma oranı SEO üzerinde etkilidir.” İfadesi hiç kullanılmadı. Ancak bunu faktör olarak saymıyoruz ifadesi hep dile getirildi. Yani nadiren beyanda açıklama yapılan konulardan birisinden bahsediyoruz.
Google, “Arama nasıl çalışır?” sayfasında, konuyla ilgili bir anlatım yapmakla birlikte, bizim merak ettiğimiz soruya açık bir cevap vermiyor. Burada, arama sıralama faktörlerinin tanımını yaparken;
“…arama sonuçlarının sorgularla alakalı olup olmadığını değerlendirmek için toplu ve anonimleştirilmiş etkileşim verilerini kullanıyoruz.”
Diyor ve gerisini keşfetmek, bize kalıyor. Anonimleştirilmiş etkileşim verileri ne olabilir? Eğer Google bounce rate konusunu dikkate almıyor ise bunu neden ölçüyor?
Hemen Çıkma Oranı Neden Ölçülüyor?
Esasında hemen çıkma oranı, site sahibi için çok önemli bir sinyal olarak kabul ediliyor. Zira kullanıcı sitenize girdiğinde hemen çıkıyorsa, yaptıklarınıza bir sorun var demektir. İyi ama Google bunu neden bir sinyal değeri olarak tanımlamıyor?
Tam olarak tanımlamıyor demek doğru olmamakla birlikte, aslında bu değerin her zaman ölçülemez olması ve manipüle edilebilir olması bunun bir sinyal olması durumunu etkiliyor.
Eğer tüm siteler için kullanıcının sitede kalma süresi ölçülebiliyor olsaydı ve bunun manipüle edilmesi mümkün olmasaydı, Google bu değerleri kullanarak sitelerdeki içeriğin ne kadar kaliteli olduğuna karar verebilirdi. Ancak mevcut koşullarda yalnızca site sahipleri kendi kullandıkları analiz araçlarını kullanarak bunu öğrenebilirler. Bunun yanında analitik kullanan ve google’a site verilerini izleme izni veren siteler için bu analiz verisi Google tarafından elde edilebilir durumdadır. Ancak Google herkesi bu altyapıyı kullanmaya zorlayamaz. Dolayısıyla bu veri her zaman elde edilemez.
Sonuç olarak Google tüm siteleri indeks demek zorunda olduğu için, bu veriyi bir sıralama faktörü olarak kullanmadığını açıkça ilan ediyor.
Matt Cutts, Google Search Central video serilerinden birisinde; aramalarda analitik verilerini kullanıyor musunuz sorusuna, “hayır” cevabını vermiştir.
Google web yöneticisi trendleri analisti, Gary Illyes ise Twitter (X)’dan gelen bir soruya; analitics ve hemen çıkma oranını arama sıralamasında kullanmıyoruz. Yanıtını vermiştir.
Konuyla ilgili en geniş açıklama ise Google Analisti, John Mueller’den yine Google Search Central video serisinde geliyor. Mueller, 2022 yılında yaptığı açıklamada;
“Hemen çıkma verilerinin sıralama yaparken kullanılıyor olduğuna dair bir yanlış anlaşılmaz var. Durum kesinlikle bu değil.”
Diyor.
https://www.youtube.com/watch?v=JXxkoASrqNg&t=1505s
Yani aslında konuyla ilgili üzerinde? Barındıracak herhangi bir detay bulunmuyor. Google kendi yaptığı açıklamalarda ve uzmanlarının haricen yaptığı açıklamaların tamamında, hemen çıkma oranı bir sıralama faktörü olarak tanımlamıyor.
Hemen çıkma oranı hiç işe yaramıyor mu?
Elbette yarıyor. Sitenizin içerik kalitesini takip edebilmeniz için bu değer sizin için büyük anlam ifade ediyor. Kullanıcıların okumadığı metinleri yayınlamışsanız, Google sitenizin içerik değerlemesini yaparken size muhtemelen düşük bir puan verecektir. Bu nedenle kendi analiz verileriniz içerisinde bu değere öncelik vermeniz gerekir.
Hemen çıkma oranı nasıl düşürülür?
Hemen çıkma oranını düşürmenin yolu, elbette kullanıcının sitenizden neden hemen çıktığını anlamaktır. Çok yüksek hemen çıkma oranı olan web sitelerinin ortak problemi; kullanıcının arama sonuçlarını tıklarken sahip olduğu beklenti ile karşısına çıkan web sitesinin aynı olmamasıdır. Bu durum, kötü niyetli web siteleri için zaten standarttır. Ayrıca kötü niyetli olmayıp sitesinden daha fazla gelir elde etmek isteyen site sahiplerinin, site içeriğinden daha çok reklam yayınlaması da hemen çıkma oranına etki eden temel faktörlerden bir tanesidir.
Bu sorunların ortadan kaldırılması için web sitesi sahiplerinin, Google’ın tanımladığı kullanıcı deneyimi standartlarını sağlıyor olması gerekir.
- Arama sonucu ile ilgili sayfaya yönlendirmek
Sayfanızı inşa ederken Google’ın, onu nasıl tanımlamasını istiyorsanız, o verileri içeren içerikler kullanırsınız. Sayfa ismi, sayfa açıklaması, kısa ad ve sayfa içeriği; Google aramalarında o sayfanın ne ile ilgili olduğunu gösterecektir. Yapılan arama sonucunda listelenen verilerle erişilen sayfadaki veriler aynı değilse, kullanıcı doğal olarak bu sayfayı terk eder. Bunu manipüle etmek de yersiz bir çabadır. Zira siz Google’ı kandırdığını zannederek bir süre listelenir, hemen çıkma oranlarını çok yüksek olduğunda liste dışına itilirsiniz.
- Sayfa girişinde ilgili bağlayıcı metin kullanmak
Kullanıcılar ilgili sayfaya gelmiş olsalar dahi, sayfayı okumaya devam etmek için onların sayfaya bağlanmasını sağlayacak unsurları girişte kullanmalısınız. İyi bir girizgah; etkili pazarlama metninin temel özelliğidir. İyi başlamayan bir metnin iyi gitmeyeceği varsayılarak, sayfa çoğu kullanıcı tarafından terk edilir. Google istatistiklerine göre zaten sayfaların en çok giriş kısmı okunmaktadır. Buradan elde edilen hemen çıkma verisi de sitenin sınıflandırılmasında önemli bir kriter niteliğindedir.
- Sayfa içerisinde kullanıcının dikkatini dağıtmayacak ve odaklanmasını sağlayacak bir kurgu kullanmak
Web sitesi içeriğini oluştururken gerek Metin içeriği gerekse görsel içerik bakımından; okunabilirlik kurallarına uygun standartları benimsemek gerekir. Kullanıcı karmaşık ve uzun cümlelerden oluşan metinlerden hoşlanmaz. Biz ileri seviyede edebi bir dil kullandığımızı ve çok etkileyici seviyelere ulaştığımızı zannederken, aslında kullanıcıyı yorar ve kendimizden uzaklaştırırız.
Google okunabilirlik kriterleri kapsamında, cümlelerin en çok 15 kelimeden oluşması, paragrafların 100 kelimeyi geçmemesi ve mümkün olduğunca çok alt başlık kullanılması temel standarttır. Bu sayede kullanıcı, metni görsel olarak tanımlayabilir ve yorulmadan okur.
Metinlerin içerisinde ilgili görseller kullanılmasının gerekliliği de bu nedenle önemlidir. Konuyu anlatan ve anlatamam katkı sağlayan görseller okunabilirliği arttırır.
Ancak sadece görsellerden oluşan veya ağır metinler içeren sayfaların okunabilirliği yüksek değildir. Ayrıca kullanıcının doğru kaynağa eriştiğini anlayabileceği niteliklerde sağlamak gerekir. Ağır metinler oluşturmaya çalışırken, çok basit metinler veya kopyalanmış metinler kullanamayız.
Kullanıcı size ait özgün ve bilgi veren içeriği sever. Yapay zeka araçlarından temin ettiğiniz metinler veya diğer sitelerden kopyaladığınız metinler, herhangi bir kurala aykırı olmasalar dahi kullanıcı deneyimini iyileştiremezler. Kullanıcılar yapay zekanın hazırladığı metinleri kolaylıkla anlayabilir ve zaten kopyalanmış metinler kendini otomatik olarak belli eder. Kullanıcı özgün olmayan metinleri okumak için sitenizde kalmayacaktır. Kaldı ki zaten otomatikleştirilmiş metinler ve kopya metinler kullanmak ciddi bir imaj zedelenmesine de neden olur.
Haber sitelerinin çok yaygın yaptığı bir hatadır ki; bir haber metni bütün haber sitelerinde hiç değiştirmeden kullanılır. Bu durumda kullanıcı daha önce karşılaştığı bir haber sitesinde okuduğu başlığı, sizin sitenizde yeniden okumaz.
- Sayfa içerisinde be özellikle girişte açılan pencereler yönlendirmeler ve reklamlar kullanmamak
Site sahiplerinin yaygın yaptığı hatalardan bir diğeri de dikkat çekme maksadıyla çok fazla yönlendirme ve açılan pencere kullanma alışkanlığıdır. Elbette sitenizde reklam yapmak veya ürünlerinizi tanıtmak isteyebilirsiniz. Bunun için reklam alanları kullanabilir veya açılır pencereler tercih edebilirsiniz. Ancak bunların ana sayfada ve özellikle çok fazla olması kullanıcıyı derhal siteden çıkmaya iter.
- Kimlik avı vb. araçlar kullanmamak
Hile Google standartları bakımından asla kabul edilmeyecek uygulamaların başında gelir. Web sitenizi karmaşık kodlamalar kullanarak Google’ın ilk başta fark edemeyeceği şekilde hileli alt yapı kullanarak inşa edebilirsiniz. Ancak bu durum kısa zamanda sistem tarafından algılanır ve siteniz kimlik avı uyarısı ile engellenir.
Collified Deneyimi Ne Diyor?
Bize göre; hemen çıkma oranı ve sıralama ilişkisi, yukarıda bahsettiğimiz açıklamalarla tutarlı. Ancak şunu kesin olarak söyleyebiliyoruz. Eğer web siteleriniz içerikleri bakımından ve kullanıcı deneyimini karşılama standartları söz konusu olduğunda, kalite sorunu yaşıyorsa; kullanıcının sitenizde günlerce kalması dahi hiçbir şey ifade etmez. Zaten pratikte kullanıcı, kalitesiz sitelerde kalmaz.
Google analytics veya sitede kalma süresini ölçen herhangi bir aracı kullanarak, kullanıcıların sitenizden hemen çıktığını fark ettiyseniz, buna hızla müdahale etmeniz gerekir.
Çünkü bu sinyal size, kullanıcı deneyimi bakımından bazı hatalar yaptığınızı gösterir. Zaten analitik veriler içerisinde bu detaylara yer verilmesinin sebebi de budur.
Olası sebepler içerisinde ilgisiz ve kalitesiz içerik, zor kullanılan siteler ve yavaş açılan siteler gibi, zaten arama sonuçlarının sıralamasında doğrudan etkili olan faktörler bulunabilir.
Sonuç olarak, siteniz arama listelerinde yükselmez ve bununla birlikte hemen çıkma oranı problemi veriler içerisinde görünür. Zaten pek çok seo yapan kimsenin, hemen çıkma oranını bir seo faktörü olarak tanımlamasının temel nedeni de budur. Eğer siteniz kalitesiz ise hemen çıkma oranı yüksek olacağından, bunu bir sıralama faktörü gibi düşünmeniz doğaldır.
Bu yaptığımız araştırmada çok açıkça görüyoruz ki, yüksek hemen çıkma oranı ile kalitesizlik birlikte hareket eder. Yani bu oranı yüksek gördüğünüzde, bunu düşürmek için kalite, ilgi ve kullanıcı deneyimi faktörlerine odaklanarak, sıralamanızı yükseltebilirsiniz.
2013 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Ziraat Bankası projelerinde ve ağırlıklı olarak sağlık sektöründe hizmet verdim. Şu anda Collified Reklam Ajansı’nın kurucu ortağı olarak Avrupa’daki pazara yönelik çalışan firmalara veri tabanlı dijital pazarlama hizmeti sunuyorum.