İçerik, kavram olarak sunumu yapılan her şey olarak tanımlanabilir. İngilizce; “Content” olarak ifade edilen bu kavram, metin içerikleri, görseller, videolar, ses dosyaları ve animasyonlar gibi webde sunumu yapılan her veriyi ifade eder. Yani bir metin yazarının ürettiği yazılı içerik de bir Youtuberın ürettiği inceleme videosu da dijital içerik tanımı içerisine girer. Elbette içerik dendiğinde, eski tanım akla gelir ve metin içerikleri düşünülür ama işin içine dijital kavramı girdiğinde renkler doğal olarak artacaktır.
Dijital İçerik Türleri Nelerdir?
Dijital içerik türleri, içeriğin yapısına göre sınıflanır. Metin, görsel, video ve ses olmak üzere 4 ana içerik grubu bulunur. Elbette bu içerik türlerinin her birisi farklı uzmanlık alanlarıdır ve her birinin farklı üretim yöntemleri bulunur.
Metin İçeriği
Metin içeriği üretimi, dijital içerik dünyanın en kolay görünen, en zor işidir. Bu işi herkesin yapabileceği algısı maalesef sektör yapısını bir ölçüde bozuyor olduğundan, çıktılar da çoğu zaman verimsiz olur. Dünyanın en çok dijital metin üretilen ülkelerinin başında gelen Türkiye, bu konuda Google’ı da bir hayli uğraştırır. İndeksleme ve sıralama noktasında kalitesiz içeriği sınıflandırmaya çalışırken, bir yandan da manipülasyonla boğuşan sistem, ülkemize özel efor harcıyor desek pek de yanlı olmaz.
Dünya’da, özellikle batıda içerik üretimi ciddiye alınan bir konudur. Grameri bozuk, bilgiyi tam olarak içermeyen ve/veya sadece tıklama tuzağı olarak inşa edilmiş metinleri, Avrupa gazetelerinin sitelerinde göremezsiniz. Ancak Türkiye’deki ulusal gazetelerin başlığında yazan habere, sayfada ara ki; ulaşasın…
Majör sitelerin dil ve anlatım özelliklerindeki niteliksizlik, gramer ve imla hataları da cabası. Bu örnekler, aslında bize, “nasıl metin içeriği üretilmez?” sorusuna cevap olarak mükemmel emsaller olurlar. Bir yanılgı olarak; “Koca siteler böyle yapıp tıklama alıyor, o halde biz de yaparız.” Diye düşünebilirsiniz. Yapmayın. Çünkü bu siteler sadece marka değerleri ile dahi Google’ı çaresiz bırakabilir. İsmini zikretmediğimiz devasa sitelerin yayınladığı metinleri, herhangi bir sıradan site yayınladığında, muhtemelen değil sıralama, indeks dahi alamayacaktır.
Bize göre; iyi dijital metin içeriğinin üretiminde 4 unsur öne çıkar.
- Kalite
- Anlam ve bağlam
- Niş
- Trend
- Otorite
Kalite: Metnin dil ve anlatım özellikleri ile genel teknik niteliklerini ifade eder. Noktalama ve genel imla kuralları, bir metnin kalitesinin temel unsurlarıdır. Bunun yanında, konuyu ne kadar iyi anlattığımız ve ne kadar yeterli/doğru bilgi verdiğimiz de metnin kalitesini ortaya koyar.
Anlam ve bağlam: Kalite ile doğru orantılı bir sistematiktir. Kopuk, her paragrafında başka bir konudan bahseden, alt başlık düzeni hatalı kurulmuş bir metin, kullanıcıyı tutmaz. Kullanıcıyı tutmayan metin de etkileşime sebep olmayacağından herhangi bir değer taşımaz. Tutarlı ve konuya odaklanmış içerik üretmek zorunlu yoldur. Kendimizi kullanıcı yerine koyarak; “Ben bu metni okur muydum? Bu metin bana aradığım sorunun cevabını en kestirme şekilde veriyor mu?” sorularını sormak gerekir.
Niş: Son başlığımız olan otorite ile bağlantılıdır. Bir içerik üreticisinin her konuda bilgili olması beklenemez. Bu mümkün de değildir. Bu sebeple içerik üreticilerinin isimleri ile ilişkilendirilmiş otoriteye de sahip olabilmesi için, belli bir nişte çalışmaları gerekir. Ayrıca kendi hesaplarında yapacakları paylaşımları da kitleyi tutmak için o kitlenin arayışlarına uygun üretmek gerekir.
Trend: Çoğu zaman yanlış anlaşılan bir konudur. Bir e-ticaret sitesi; Google Trendleri içerisine girdi diye, Karadeniz’de görüntülenen yunustan bahsetmemelidir. Niş başlığında da bahsettiğimiz üzere, kitlenin elde tutulmasını zorlaştıracak dağınık içerikleri üretmek mantıklı değildir. Bunun yerine, eğer satışını yapıyorsak; kış aylarında trend olan kış lastiği konusuna e-ticaret sitemizde yer verebiliriz.
Otorite: Google tarafından ulaşılan son metin yazarı kalifikasyonu değeridir. Google’a göre; metin yazarı, sahip olduğu deneyim ve eğitimi yansıtan kişidir. Eski sistematiğin aksine, artık copywriting işe yaramaz. Konu ile hiçbir ilgisi olmayan yazarın, başka sitelerden bakarak yeniden yazdığı bir metin, faydalı değildir. Bunun yerine, yazarın geçmiş deneyimlerini yeni ve daha kapsamlı metinlere dönüştürüyor olması beklenir. EEAT olarak tanımlanan sistem de tam olarak bunu anlatır. Faydalı metin sayfamızda, konu ile ilgili detaylara ulaşabilirsiniz.
Görsel İçerik
Görsel içerik, sanatın da bir kolu olması sebebiyle izahı çok zor bir zemini ifade eder. Kullanıcıyı etkisi altına alacak, nitelikli ve görsel özellikleri üst düzeyde olan, aynı zamanda pazarlama nitelikleri de bulunan dijital görseller üretmek, hayati düzeyde önemlidir.
Özellikle ticari içeriklerin geliştirilmesinde, dikkatle yapılması gereken görsel içerik üretimi, uzmanlarca yapılmalıdır. Gerek marka imajının sabit tutulması gerekse değerin artırılması ancak bu şekilde mümkün olur.
Video İçeriği
Video, günümüz dijital medyasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Ses içerikleri ve metin içerikleri ile iç içe geçen bu içerik tipi, kullanıcıların hızla bağlandıkları ve etkileşimi çok yüksek içerik türleridir. YouTube gibi platformların artması ve sosyal medyada videoların çok yaygın olarak paylaşılması, dijital video içeriklerini en popüler içerik türü haline getirmiştir. Günümüzde sadece video içeriği üreterek hayatını sürdüren ciddi sayıda içerik geliştirici bulunur ki, zaman içerisinde bu sayının artmasını da bekliyoruz.
Ses İçeriği
Podcastlar, reklam seslendirme, video seslendirme gibi içerik türlerine dijital ses içeriği diyoruz. Her ne kadar yaygın olmadığı düşünülse de bu gereksinim oldukça yaygındır. İyi diksiyon ve ses tonu ile seslendirilmiş ses içerikleri, kullanıldıkları mecradaki etkileşimi ciddi şekilde artırır.
Dijital İçerik Ne İçin Üretilir?
Günümüzde medya, dijital zemine taşınmış durumdadır. Yani içerik üretimi dediğimizde, dijital içerik geneli ifade eder. Kişisel yayınlardan kurumsal halkla ilişkiler çalışmalarına, reklamlardan kamusal bilgilendirmelere kadar her alanda dijital içerik üretilir. Burada amatör ve profesyonel olmak üzere iki segmentten söz edebiliriz. Kişisel yayınlar ve kurumsal yayınları ayrı tutup içerik geliştirme özelliklerini bu şekilde sınıflandırmak mümkündür.
Dijital İçerik Nasıl Üretilir?
Dijital içeriğin nasıl üretileceğine dair tek bir sayfada vereceğimiz yanıtı okumak, muhtemelen pek çok soru soranın hoşuna gitmeyecektir. Zira bu yanıt bir hayli uzun ve karmaşık olacaktır. Öyle ki; her mecra için üretilecek içeriğin ve içerik türünün farklı özellikleri olduğundan, kullanılacak yöntemler de ciddi şekilde değişir. Platformların metin giriş sınırları, görsel alanlarının büyüklüğü, kullanıcıların davranışları gibi pek çok faktör dikkate alınarak içerik üretilmesi gerekir ve bu da sorunun cevabı oldukça karmaşık bir hale getirir.
Kapsamlı bir konu başlığı olması nedeniyle, biz konuya genel bir özet yapacağız. Diğer sayfalarımızda, her birisi ile ilgili detaylı açıklamalara ulaşmanız mümkündür veya en kısa zamanda mümkün olacaktır.
İçerik Türüne Göre Dijital İçerik Üretimi
İçeriğin nerede ve ne için kullanılacağı, onun türünü belirler. İçeriğin kullanılacağı mecra, çeşidini etkilemeyebilir. Örneğin; kurumsal içerikler, video veya metin formunda olabilir. Yani çeşit ve türü ayrı tutmak gerekir. İçerik türlerini genel olarak aşağıdaki şekilde sınıflandırıyoruz.
- Web içerikleri
- Basın içerikleri
- Kurumsal içerikler
- Reklam içerikleri
- Sosyal medya içerikleri
Web İçerikleri
Web İçerikleri, dijital içeriğin en yaygın üretildiği içerik türüdür. Kişisel içerikler, küçük ve orta ölçekli işletmelerin web siteleri için geliştirdiği içerikler ve kar amacı gütmeyen kuruluşların içerikleri, bu tür içerisine girebilir. Örneğin; bir blog sayfası veya işletmenizin web sitesi içerisinde kullanacağınız içerikler, web içeriğidir. Günümüzde, Influencer ve popüler içerik üreticileri genelde bu yolu tercih etmezler. Web siteleri, kurumsal veya daha küçük boyutlu ticari operasyonlar için daha yaygın kullanılır.
Basın İçerikleri
Bazı sektörler için basın-yayın hayati öneme sahiptir. Örneğin; sağlık sektöründe faaliyet gösteren doktorlar ve diş hekimleri, reklam yasakları nedeniyle kitle erişiminde kısıtlı alana sahiptir. Ancak hekimlerin, kendilerini dijital basın platformları ile, reklam yapmadan tanıtmaları mümkündür. Ancak basın bültenleri ve duyuruların, basın-yayın jargonuna uygun hazırlanması gerekir. Zira basın kuruluşları, bu formatta tanıtım metni veya reklam yayını yapmazlar. Doyurucu, popüler ve uzmanlık içeren metinleri bu kuruluşlara ulaştırmak gerekir ki, metinlerin teknik özelliklerinin de ileri seviyede olması beklenir.
Kurumsal İçerikler
Kurumsal içerikler; web içerikleri, basın içerikleri, reklam içerikleri ve sosyal medya içeriklerinin tamamını kapsar. Ancak burada kullanılan yöntem, kurumsal duruşa uygun olmak durumundadır. Ayrıca kurumsal çizgiye uygun olmayan mecralarda ve türlerde üretim de yapılmamalıdır. Kimi kaynaklarda, web sitelerinin sadece “hakkımızda” kısımları kurumsal içerikler olarak anlatılıyor olsa da marka yönetimi ilkeleri bakımından, bütüncül bir yaklaşım zorunludur. Tüm içerik türlerinde kurumsal çizginin korunması için bu içeriklerin üretimindeki süreç, marka yöneticisinin kontrolünde olmalıdır.
Sosyal Medya İçerikleri
Sosyal medya, günümüzde internet dünyasının mobil dünyaya evrilmesini tetikleyen veya mobil iletişimin tetiklediği bir mecradır. Yani “tavuk mu yumurtadan, yoksa yumurta mı tavuktan” diyebiliriz. Kesin olan bir husus var ki; bugün internet kullanıcılarının tamamına yakını en az bir sosyal medya hesabına sahiptir. Kitle erişimi gereksinimi duyan herkes ve işletme de doğal olarak bu mecraları kullanmak zorundadır. Sosyal medya, her ne kadar tüm içerik çeşitlerini barındırıyor olsa da platforma göre değişen alt türlerden söz etmek gerekir. Örneğin; Medium ve Quora gibi platformlar yazılı iletişimin, Instagram ve YouTube görsel iletişimin kullanıldığı platformlardır. Bunların tam ortasında ise Twitter ve Facebook gibi her iki alanı da kullanabildiğimiz platformlar bulunur.
Sosyal medya dijital içerik üretimi, hassas dengeler üzerine kuruludur. Herhangi bir içerik, sosyal medya içeriği olarak kullanılamaz. Kurumsal işletmelerin dahi, buradaki iletişim dilini sosyal profilde tutması ve kitle iletişiminde doğru jargonu oluşturması gerekir. Sosyal medya yönetimi, bu nedenle pek çok işletme için bir gereklilik olarak tanımlanır. Bu hizmeti alarak, profesyonel içerik üretimi sonucuna ulaşabilmeniz mümkün olabilir. Aksi halde, bir sistematiği olmayan, kitle etkileşimi tesadüflere bağlı bir süreç ortaya çıkacaktır.
2013 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra Ziraat Bankası projelerinde ve ağırlıklı olarak sağlık sektöründe hizmet verdim. Şu anda Collified Reklam Ajansı’nın kurucu ortağı olarak Avrupa’daki pazara yönelik çalışan firmalara veri tabanlı dijital pazarlama hizmeti sunuyorum.
